Merak Ettikleriniz

Soru - Cevap

Solar Enerji

Cevap :

Güneş Panelleri, Güneşte yaşanan füzyon tepkimeleri sonucu açığa çıkan foton enerjisini soğurarak elektrik enerjisi üretmeyi sağlayan cihazlardır.

Güneş Panelleri yarıiletken malzemelerden yapılmıştır ve güneşin enerjisi paneldeki belirli katmanlarda bulunan elektronları harekete geçirerek elektrik üretir.

Cevap :

Güneş Panelleri, birçok farklı yarıiletken malzemeden üretilebilmektedir. En yaygın üretim metodu, deniz tuzunda bolca bulunan Silisyum malzemeden yapılmış güneş panelleridir. Silisyumun yanı sıra Amorphous Silicon Solar Cell (A-Si), Bio – Hybrid Solar Cell, Cadmium Telluride (CdTe) gibi bileşikler kullanılarak  da Güneş Panelleri üretilebilmektedir. Ayrıca ilerleyen yıllarda Organic Solar hücreler (Perovskite) kullanımı da ticarileşerek yaygınlaşacaktır.

Cevap :

Üretim ve tüketimin aynı ölçüm noktasında olmak üzere mesken, sanayi, ticarethane ve aydınlatma aboneleri için çatı ve cephe uygulamalarına izin verilmektedir. Çatı ve Cephe uygulamalarında, elektrik faturalarında yer alan sözleşme gücü üst sınır olmak koşuluyla, güneş paneli montajı yapılabilmektedir.

Cevap :

Ticari olarak sektörün %90 üzeri oranda kullandığı Silisyumdan üretilen paneller genel olarak “Monokristal” Tip ve “Polikristal” tip olmak üzere iki çeşittir.

  • Monokristal Tip Solar Panel (Mono-Si) Verimlilik –> %23 civarı
  • Polikristal Tip Solar Panel (Poli-Si) Verimlilik –> %19 civarı
  • Her ikisinin de Ömürleri yüksektir. (Genelde 10 yıl fiziksel, 25 yıl üretim garantisi verilir.)
  • PERC Teknolojisiyle birlikte daha yüksek verimli hale gelirler.
  • Teknoloji olarak polikristaller sıcaklıktan daha fazla olumsuz etkilenirler.
  • Hücrenin ikiye bölünerek yapılan tasarımlarda Half-Cut dizayn sayesinde verimleri %3- %5 oranında verim artışı olmuştur.

Cevap :

Güneş Panelleri, enerji ihtiyacı olan her yerde kullanılabilir. Şebeke elektriği kullanılsın ya da kullanılmasın, ihtiyaca yönelik sistem çözümleri sayesinde her yere adapte edilebilmektedir.

  • Meskenler, Yazlıklar, Siteler vb. gibi
  • Yüksek Enerji Tüketimi olan Fabrikalar, Soğuk Hava Depoları, Hayvan Çiftlikleri, Zirai İşletme ve fabrikalar,
  • Şebeke Enerjisinin Bulunmadığı Tekneler, Bağ Evleri, Konteyner Tipi Evler, Karavanlar,
  • Tüketim Noktası olmayan Arazi Kurulumları (Devletin direkt Satın Aldığı Sistemler)
  • Solar Aydınlatma Sistemleri
  • Kamp Çadırı, Tel-çit Enerjilendirmesi vb. gibi ihtiyaca yönelik düşük kapasiteli kullanımlar

Cevap :

Güneş paneli seçimi yaparken dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:

  • Kurulum alanına uygun ebatlarda paneller tercih edilmelidir. Örneğin, dar alanlara kurulum yapılacak ise, daha fazla alanın panelle kaplanabilmesi için daha düşük ebatlarda paneller tercih sebebi olabilmektedir.
  • İhtiyaca yönelik olmalıdır. En yüksek verimli paneller her zaman daha pahalıdır, ancak sizin ihtiyacınız bu olmayabilir. Örneğin ihtiyacınız kadar panel çatınızın ancak yarısını dolduruyor ise bu çatıda en yüksek verimli panelleri alıp da toplam maliyeti arttırmanın çok bir anlamı kalmayacaktır. Sulama ve OFF -Grid sistemlerde de benzer şekilde, çalıştıracağı eviricinin gerilim seviyelerine uygun olacak şekilde optimum maliyetteki panellerin seçimi uygun olacaktır. (Kimi projede 450W Panel uygun olabiliyorken kimi projeler 170 W Paneller daha uygun olabilmektedir.)
  • Çatı alanımız dar, anca tüketim yüksek ise ve yüksek kapasiteli proje yapmanız için önünüzde herhangi bir yasal engel yok ise, en verimli panelleri kullanarak çatıda en yüksek gücü elde edebilirsiniz.

Cevap :

Yapılan Testler ve Güneş Paneli üreticileri standart olarak panellerin minimum ömrünün 25 Yıldan çok daha fazla olduğunu belirtmektedir. Standart panel garantileri ise 10 Yıl fiziksel dayanım, 25 Yıl Üretim Garantisidir.

Cevap :

Karbon bazlı enerji kaynaklarının dünyamızdaki sürdürülebilir yaşama olan tehditleri bir gerçektir. Herhangi bir atığı olmayan ve doğa dostu olan Güneş panellerinin ve diğer yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı sayesinde dünyadaki karbon bazlı enerji kullanım oranları gittikçe azalmaktadır.  Yapılan hesaplamalara göre,

  • Bir adet güneş panelinin senelik enerji üretimi, yaklaşık 420 kg’lık Karbondioksitin dünyaya salınımını engellemektedir.

Cevap :

Türkiye ışıma şartlarında 1 kWp’lik güneş Paneli yaklaşık 1100-1500 kWh enerji üretir. (Bu durum, kurulum açısı ve bakı (azimuth) açısına göre değişiklik gösterecektir.)Senelik toplam tüketimini kurulum bölgesine göre 1100/1500 arasındaki kWp başına üretim miktarına bölündüğünde tüketimin tamamını karşılaması için gerekli olan minimum kapasiteli GES’i bizlere verecektir.

Türkiye’de ışıma değerleri Yaz-Kış yazları arasında ciddi farklılıklar göstermektedir. Kış ayında da elektrik faturası ödemek istemeyen yatırımcılar, senelik ihtiyacının 2 katına varan sistem kurulu yaptırarak şebekeye daha fazla enerji satışı yapabilir, ve bununla gelir elde edebilirler.

Cevap :

12 Mayıs 2019 Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre, Ruhsatlı çatı alanlarına, sözleşme gücü üst sınırı olmak şartıyla güneş panelleri koyularak elektrik üretimi sağlanabilir.

Montaj Sonrası yapılan bağlantı anlaşması, 10 Yıl süre ile geçerlidir, ve devlet üretilen fazla elektriği 10 Yıl Süre ile tüketim bedeli üzerinden satın alma garantisi verir.

Cevap :

GES Kurulumlarını teşvik etme amacıyla birçok destekleme paketi ve mevzuat değişikleri yürürlüktedir. Bunlar;

Desteklemeler;

  • Tarım ve hayvancılıkla ilgili faaliyet güden işletmeler, Tarım Bakanlığı ve TKDK üzerinden %65’e varan hibelerden faydalanabilmektedirler.
  • Bölgesel Kalkınma Ajansları ve KOSGEB GES Yatırımları ile ilgili üretim tesislerine mali destekleme paketleri açıklamaktadırlar.

Resmi güncellemeler;

  • Elektriğin alınan fiyata satılabilmesi ve herhangi bir hat kullanım bedeli ödenmemesi,
  • Aylık bazda mahsuplaşma sayesinde tüketim olmayan günün üretilen elektriğin de değerinde satılabilmesi
  • GES Kurulumu yapılan işletmelerin elektriği alırken Hat Kullanım Bedelinin %50’sini ödemesi,
  • İşetmelerin Yatırım Teşvik Belgeleri alarak KDV Muafiyetinden yararlanabilmesi

 

Cevap :

  • Güneş ışınları, Dünya atmosferinin üst sınırına kadar zayıflamadan ilerlemektedir.
  • Atmosfer üst sınırındaki değere güneş sabiti denir. Ortalama değeri 1367 W/m2 dir.
  • Ancak atmosfer içinde ilerleyen güneş ışınları zayıflayarak 0-1100 W/m2 arasındadeğerler alır.

Cevap :

  • Güneşten doğrudan gelen ışınım ‘direkt ışınım’ olarak adlandırılır.
  • Atmosferde yayılma sonrası güneşten alınan ışınım ‘yayılı (difüz) ışınım’ olarakadlandırılır.
  • Çevreden gelen ışınım ise ‘yansıyan ışınım’ olarak adlandırılır.
  • Direkt, yayılı ve yansıyan ışınımların toplamı ‘toplam ışınım’ olarak adlandırılır.

Cevap :

  • Toplam Güneş Işınımı “Piranometre” ile ölçülür,
  • Direkt güneş ışınımı pirheliometre ile ölçülür. Sürekli güneşi takip etmesi gerekir.

Mevzuat

Cevap :

  • Başvuru yapmak isteyen yatırımcılar, ilgili dağıtım firmasına ya da OSB’lere Gerekli başvuru belgeleriyle ( https://www.epdk.gov.tr/Detay/DownloadDocument?id=70EvVAckAvI=) birlikte başvuru yapması gerekmektedir.
  • Başvuru yapılan aydan bir sonraki ay, evrak incelemesi başlanır, ayın 2. Yarısında eksik evrağı olan başvuru sahipleri eksik evraklarını tamamlar,
  • Bir sonraki ay ise, teknik değerlendirme gerçekleştirilerek, çağrı mektubu çıkartılmış olur.
  • Çağrı Mektubu tebliğ tarihinden itibaren 90 gün içerisinde aşağıdaki işlemler tamamlanmalıdır:
    1. Belediye/OSB / İl Özel İdare Kurumlarından GES Uygunluk yazısı alınmalıdır.
    2. Elektrik ve GES Statik Projeleri Çizilerek Onaylatılmalı,
  • Proje onaylarından itibaren 30 gün içerisinde ilgili dağıtım firması ile Bağlantı anlaşması imzalanmalıdır.
  • Artık Proje Fiziksel Montaja hazırdır. Proje ile birebir fiziksel montaj tamamlandıktan sonra OG Aboneleri için 2 Yıl, AG Aboneleri için 1 Yıl içerisinde Fiziksel Montajlar tamamlanıp ön kabul sürecinin bitmesi gerekmektedir.
  • Fiziksel montajın tamamlanmasının ardından ilgili dağıtım firmasına ön kabul için başvuru yapılır, proje ön kabulü yapıldıktan sonra 30 gün içerisinde yine ilgili dağıtım firması ile “Sistem Kullanım Anlaşması” imzalanmalıdır.

Cevap :

Güncel mevzuatta son tüketici ve işletmeler için sadece çatı ve cephe uygulamaları için Güneş Enerjisi Üretim Santrali kurulumuna izin verilmektedir. Arazi Kurulumları için sadece belirli istisnalar vardır: 

  • Organize Sanayi Bölgesi (OSB) İşletmelerinin çatı veya cephe uygulaması yapmasına uygun bir çatı alanı yok ise veya çatı ve cephesi , tüketime yetecek kadar enerji üretemeyecek durumda ise, bu durumda ilgili OSB’ye başvurarak parsel alanının maksimum %25’i kadar yer kaplayacak şekilde parsel alanına GES Kurulumu yapabilirler.
  • Mevcut sözleşme gücünü geçmemek kaydıyla Tarımsal Sulama Sistemlerinin enerjisini karşılamak amacıyla kurulabilen sistemler (5.1.ç)
  • Kamu kurum kuruluşları, belediyeler atık su ve içme suyu arıtma tesisleri ile tarımsal sulama amaçlı tesislerin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünü geçmemek kaydıyla, tüketim tesisleri ile aynı ölçüm noktasında 5 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında arazi tipi yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurabilir.

Cevap :

Öncelikle, Güneş Paneli Santrallerinin kurulması için dikkat edilmesi gereken birçok farklı husus vardır. Adım adım açıklayacak olursak;

  • Çatınıza koyulacak güneş panellerinin ne kadarlık bir yatırım gerektirdiği ve geri dönüş amortisman süresinin ne olacağına dair bir fikrimizin olması gerekir. Bu süre, 2021 Yılı Malzeme Ekipman bedelleriyle, standart işletmeler ve haneler için, yaklaşık olarak;
    • Türkiye’nin Güney enlemdeki illeri için 3,5-4,5 Yıl;
    • Türkiye’nin Kuzey enlemdeki illeri için 4,5-5,5 Yıl;
    • Orta kısımda kalan enlemler için; 4-5 Yıl arasıdır.
  • Ne kadarlık bir güce sahip sisteme ihtiyacınızın olduğuna dair bir hesaplama yapılmalıdır. Bunun için en doğru yol, işinde uzman, geçmiş ışıma verilerine dayalı hesaplar yapabilen bir anahtar teslim kurulum firması (EPC) ile bağlantı kurmaktır. Zira, Üretim Verileri birçok farklı parametreye bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Bu konuda, işinde uzman EPC firmaları en optimum sistemi sizlere sunabilir.
  • Yapılan çalışma ve fizibilitenin sonunda bir yatırım bedeli ortaya çıkacaktır. Yatırım bedeli öz kaynaklarla veya finansman sağlanarak karşılanabilir. Bazı iş kolları için devletin sağladığı teşvik ve hibelerden de bu süreçte yararlanılabilir.
  • Projeye finansman sağlanması ve kurulum yapacak yüklenici firma kararlaştırıldığında, işin sözleşmesi muhakkak imzalanmalıdır. Sözleşmede A’dan Z’ye kullanılacak malzeme detayları, işin bitirilme süreçleri, hukuki sorumluluklar gibi bütün noktalar açıkça belirtilmelidir. Çağrı mektubunun alınması, Projelerin Onaylanması, Hibe Danışmanlığı gibi süreçler ayrı bir şekilde anlaşılabileceği gibi, bunların yanında kurulum, kabul gibi işlemler de eklenerek bütün iş anahtar teslim olarak sözleşme ile EPC firmasına verilebilir. Bu noktada, bütün sürecin tek elden yürütülmesi, en sağlıklı çözümdür.
  • Proje, Anahtar Teslim Kurulum firması üzerinden aşağıdaki şema üzerinden ilerleyerek nihayete sonlandırılır.

Cevap :

12 Mayıs 2019 Resmi Gazetede yayınlanan yönetmeliğe göre, yapılan bağlantı anlaşmalarında, yerinde tüketilemeyip de şebekeye verilen enerji 10 Yıl süre ile alım garantilidir. 10 Yılın sonundaki süreç için alım yöntemleri cumhurbaşkanı tarafından belirlenecektir.

Yönetmelikten Alıntıdır: “On yıllık sürenin bitiminden itibaren bu tesislerle ilgili uygulamaya ilişkin usul ve esaslar YEK Kanununun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Cumhurbaşkanı tarafından belirlenir.”

Cevap :

Çatıya Koyulabilecek Maksimum GES Gücü, Faturalarda ve Elektrik İç Tesisat Proje Kapağında belirtilen sözleşme gücünden daha büyük olamaz. Eğer Sözleşme Gücünden daha büyük kapasitede bir santral kurma planı var ise aşağıdaki yollardan biri izlenmelidir:

  • Trafo gücü yeterli ise elektrik iç tesisat projesi revize edilmeli, güç yükseltme talebinde bulunulmalı,
  • Trafo gücü yetersiz ise OG Trafosu revizyonu yapılarak trafo değişimine gidilmeli,
  • Trafo değiştirmeden sözleşme gücü arttırılmak isteniyorsa, dağıtım şirketi ile tek zamanlı tarife olan sözleşmeler, çift zamanlıya trafo gücünü aşmamak şartı ile değiştirilebilir.

Güneş Yenilenebilir Enerji

Cevap :

Sürekli devam eden doğal süreçlerdeki enerji akışından elde edilen enerjidir. Yenilenebilir enerji kaynakları başlıca;

  • Güneş Enerjisi (güneş-ısıl veya FV)
  • Rüzgar Enerjisi
  • Biyokütle Enerjisi
  • Su Gücü (HES, gel-git, okyanus-ısıl, dalga,…)
  • Jeotermal Enerji
  • Hidrojen ve Yakıt Pilleri

Cevap :

  • Temizdir. Yenilenebilir enerji teknolojileri çevreyi fosil enerji teknolojilerinden daha az etkiler.
  • Kaynağının bitmesi söz konusu değildir. Her zaman da var olacaktır.
  • Sera etkisi ve küresel ısınma konuları sebebiyle önem verilmesi gerekmektedir.

Cevap :

  • Güneş’in çapı 1.4 milyon km’dir. Yani dünyanın 110 katı büyüklüğündedir.
  • %75 hidrojen, %20 helyum ve %5 diğer gazlardan oluşur.
  • Çekirdeğinde hidrojenin helyuma dönüşmesi ile çok büyük bir enerji açığa çıkarır.
  • 100 milyon K çekirdek, 6000 K yüzey sıcaklığına sahiptir.
  • Dünyaya gelen güneş enerjisi çeşitli dalga boylarındaki ışınlardan oluşur.
  • Bu şekle göre spektral aralık 3 bölgeye ayrılmaktadır.
    1) Morötesi Bölge: Işnımın %9’luk kısmını oluşturur. Yüksek Enerjilidir.
    2) Görünür ışınlardan oluşan bölge: Işınımın %45’lik kısmını oluşturur.
    3) Kırmızı ötesi bölge: ışınımın %46’lık kısmını oluşturur. Enerjisi düşüktür.

Güneş Enerji Potansiyeli

Cevap :

  • Kuzey ve güney yarımkürede 20o-40o enlemleri arası güneşkuşağı olarak adlandırılır ve dünya üzerinde en çok güneşışınımını bu bölgeler alır.
  • Buna göre özellikle Kuzey-Güney Afrika, Amerika kıtasınınbir bölümü, Avustralya çok önemli miktarda güneş almaktadır.
  • Türkiye de dünyaya kıyasla orta miktarda güneş ışınımıalmaktadır.

Cevap :

Türkiye, Avrupa’nın en fazla güneş potansiyel olan ülkesidir.

Cevap :

  • Türkiye’deki ışıma dağılımı m2 başına 1400- 2000 m2 arasındadeğişmektedir.
  • En fazla güneşlenme güney illerde, en az güneşlenme ise DoğuKaradeniz Bölgesindedir.
  • Yıl içerisinde düşen ortalama enerjiye göre Almanya’nın yaklaşık1.5 katı kadar daha yüksek bir potansiyele sahiptir.

Cevap :

  • Türkiye’nin jeopolitik konumu sebebiyle güneş hiçbir zaman dikgelmez, ancak yengeç dönencesine yakınlığı sebebiyle Solar enerjiaçısından gayet verimli bir konumdadır.
  • Kuzey yarımkürede yer aldıgımızdan ötürü, Güneş her zamangüney bakısından ülkemize ulaşmaktadır.
  • Yerleşimini istediğimiz gibi tasarlayabildiğimiz arazi tipiuygulamalarda, yaklaşık 28-30 derece tam güneye açılandırdığımızgüneş panelleri en verimli yerleşim modelini bizlere sunmaktadır.

Cevap:

Türkiye’deki Kurulu Güç, Enerji Kaynakları bakımından sıralandığında; GES’lerin toplam kurulu gücün %6,9’unu, enerji üretiminin ise %3,55’ini kapsadığı görülmektedir. %50den fazla üretim hala yeraltı kaynaklarından çıkarılan madenler ve doğalgaz çevrim santrallerinden sağlanmaktadır.

Cevap :

Solar Enerji Üretimi Dünya’da her geçen gün logaritmik olarak artmaktadır. Bu bağlamda Türkiye de Dünya ile paralel olarak üretimini her geçen gün daha da yukarılara çıkarmaktadır2019 yılında 10,92 TWh’lik Solar Enerji üretimi ile, Dünyada Solar Kaynaklardan üretilen enerjinin %1,5’i sağlanmıştır.

Enerji

Cevap :

  • Enerji, bir cisim ya da sistemin iş yapabilme yeteneğidir.
  • Enerji, Doğrudan ölçülemeyen bir değer olup fiziksel hesaplamalar yoluyla bulunabilir.
  • Enerji kaybolmaz veya yoktan var olmaz her zaman başka bir forma dönüşür.

Cevap :

Enerji Çeşitleri iki temel başlık altında toplanabilir. Potansiyel Enerji ve Kinetik Enerji

Potansiyel Enerji

Bir nesnenin konumundan dolayı, diğer nesnelere bağlı olan enerjisidir.
Isıl (Termal) Enerji , Elektrik Enerjisi, Kimyasal Enerji, Nükleer enerji, Manyetik Enerji depolanmış enerji formlarıdır vepotansiyel enerji türleridir.

Kinetik enerji

Bir cismin hareketinden dolayı sahip olduğu enerjiye “Kinetik Enerji” denir.
Örneğin elektrik santrallerinde türbine çarpan su mekanik enerjiye dönüşür ve elektrik üretilebilir.

Cevap :

Temel olarak “Fosil Yakıtlar” ve “Yenilenebilir Enerji Kaynakları” olarak ikiye ayrılabilir.

Fosil Yakıtlar ;

  • •Fosil Yakıtlar;kömür, petrol ve doğal gaz gibi doğal enerji kaynaklarıdır.
  • Ölen canlı organizmaların oksijensiz ortamda milyonlarca yıl boyunca çözülmesi ile oluşur.
  • Dünya çapındaki teknolojik gelişmelerle, enerjiye olan ihtiyaç artmaktadır.
  • Dünya çapındaki bu enerji ihtiyacının artması ile çözüm arayışları, yenilenebilir enerji kaynaklarına doğru yönelmelidir.

İŞİMİZ ENERJİ, GÜCÜMÜZ GÜNEŞ

Enerji Sektöründe 20 yıla yakın sahip olduğu tecrübe ve güçlü ilişkilere dayanan müşteri portföyü bulunan bir ekibin iş birliği sonucu doğan EFEKT SOLAR, başta Güneş Enerji santralleri için anahtar teslimi hizmet vermekte olup, gelişen teknolojiler ve talepler ile birlikte enerji sistemlerinin tümünde var olmayı hedeflemektedir.